بررسی مقایسه ای عنصر نور در مثنوی با مهم ترین آثار عرفانی ادب فارسی

این مقاله بر آن است که جلوه های گوناگون معرفت شناختی و هستی شناختی عنصر نور را در مثنوی بررسی و آن را با آثار عرفانی مهم فارسی مقایسه کند. نتیجۀ کار نشان می دهد که مولوی بیشتر به جنبه های معرفتشناختی عنصر نور با تکیه بر قرآن و شریعت پرداخته است و تلقّی او از عنصر نور و توابع آن، هم با تلقّی اصطلاحی صوفیانی مثل علی بن عثمان هجویری و ابوالقاسم قشیری و هم با تلقّی هستی شناختی و معرفت شناختی ویژۀ امثال عینالقضات همدانی و احمد غزّالی و نیز نظام اندیشه ای ساختارمند و منسجم تأویلی ابن عربی و پیروانش تفاوت دارد. مولوی هرچند به ویژگیها و ارزشهای معرفت شناختی عنصر نور از جنبه های مختلف اشاره دارد، اما از دید هستی شناختی از چهارچوب قرآن و حدیث پا را فراتر نمی نهد.